pit2024

Tatry

mala fotka

województwo małopolskie

 
Lokalizacja obszaru
Tatry są najwyższym łańcuchem górskim w łuku Karpat. Ostoja obejmuje polską – północną część tych gór. Leży ona w południowej części województwa małopolskiego – ok. 100 km na południe od Krakowa. Największą miejscowością w pobliżu jest Zakopane.
 
Podstawowe informacje o obszarze
Łańcuch górski Tatr rozciąga się na długość 80 km i jest szeroki na 18,5 km. Jest podzielony granicą Polski i Słowacji. Tatry są jedynymi w centralnej Europie górami o charakterze alpejskim. Łańcuch tatrzański składa się z dwóch głównych części - Tatr Wysokich i Zachodnich wyodrębnionych ze względu na różną budowę geologiczną. W 1954 roku na terenie tym utworzono Tatrzański Park Narodowy.
 
Główne walory przyrodnicze
Zróżnicowana budowa geologiczna, ukształtowanie powierzchni i klimat wpłynęły na ukształtowanie się charakterystycznej dla Tatr fauny i flory.
Występują tu liczne źródła, potoki, wodospady i ponad 30 jezior oraz obfite wody podziemne. W Tatrach wyróżnia się 5 pięter klimatyczno-roślinnych: piętro niższych położeń górskich (regiel dolny: lasy bukowe i bukowo-świerkowe), piętro wyższych położeń górskich (regiel górny: bór świerkowy), piętro subalpejskie (zarośla kosodrzewiny), piętro alpejskie (hale), piętro turniowe (uboga roślinność naskalna). Dodatkowym czynnikiem powodującym silne zróżnicowanie szaty roślinnej tego terenu jest podłoże geologiczne.
Lasy zajmują 71% powierzchni obszaru, zdecydowanie panuje tu bór świerkowy
 
Gatunki ptaków charakterystyczne dla danego obszaru.
W ostoi stwierdzono występowanie co najmniej 15 gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej, a 10 z nich zostało wymienionych w Polskiej czerwonej księdze zwierząt jako ptaki zagrożone. Tatry są najważniejszym w Polsce miejscem występowania płochacza halnego i pomurnika i jedną z najważniejszych ostoi cietrzewia w Małopolsce. Duże liczebności osiągają głuszec, włochatka i dzięcioł trójpalczasty, oraz nieco mniej licznie – puchacz i sóweczka.
 
Szczegółowe wskazówki dla obserwatora
Wybierając się na wycieczkę w góry należy pamiętać, że pogoda może się zaskakująco szybko zmieniać. Dlatego warto sprawdzić warunki na szlakach. Można to zrobić korzystając z podanych poniżej adresów internetowych lub śledząc komunikaty pogodowe GOPRu.
 
Wiosna – na wiosenne obserwacje w Tatry najlepiej wybrać się dopiero w kwietniu, kiedy szlaki są już wolne od śniegu, a typowe górskie gatunki ptaków powróciły z zimowisk na lęgowiska. Żeby zobaczyć te najbardziej typowe – pomurnika i płochacza halnego, warto wybrać się w Dolinę Kościeliską. Pierwszy gatunek preferuje pionowe, ocienione ściany skalne i w takich miejscach należy go szukać. Płochacz natomiast to wszędobylski ptak turni. Wbrew swojej nazwie nie jest to ptak płochliwy – potrafi wręcz wybierać okruchy spod nóg jedzących turystów. Wiosna to również najlepsza pora na zobaczenie podróżniczka. W Tatrach występuje unikatowy skandynawski podgatunek tego ptaka – z rudą plamką pośrodku niebieskiego śliniaka. Te piękne ptaki mamy szanse ujrzeć np. w Dolinie Pięciu Stawów Polskich i Gąsienicowej.
W piętrze kosówki gniazdują również czeczotki podgatunku cabaret. Gatunek ten, licznie przylatujący do nas zimą z północy, gniazduje w Polsce skrajnie nielicznie.
Jednak najliczniejszym ptakiem śpiewającym Tatr jest niepozorny siwerniak. Możemy go zobaczyć wszędzie w strefie hal – zwłaszcza podczas jego widowiskowych lotów tokowych wiosną i wczesnym latem.
 
Lato – wtedy gwar ptasich śpiewów powoli cichnie i z ptaków drobnych lepiej skierować lornetki w niebo w poszukiwaniu dużych drapieżników. W polskiej części Tatr gnieździ się tylko jedna para orła przedniego. Trzeba mieć więc nie lada szczęście żeby go tu dostrzec. Na pewno częściej będziemy oglądać szybujące kruki, myszołowy lub trzmielojady.
Od kilku lat z sukcesem wyprowadza tu lęgi również sokół wędrowny.
Chodząc szlakami wzdłuż górskich strumieni – np. Doliną Chochołowską, mamy niemal pewne obserwacje pluszczy i pliszek górskich. Natomiast na śródleśnych polankach dość liczny jest, podobny do poczciwego kosa - drozd obrożny. Jest to ptak do zobaczenia nawet na łatwo dostępnych Kalatówkach.
 
Jesień – to pora, w czasie której ptaki, nie mające zamiaru opuszczać Tatr na zimę, muszą intensywnie żerować by przetrwać trudny okres.
Szukające pokarmu dzięcioły łatwo zlokalizować po charakterystycznym cichym postukiwaniu. Wśród lasów liściastych (np. w Tatrach Bielskich lub na masywie Siwego Wierchu) mamy szanse na prawdziwą rzadkość – dzięcioła białogrzbietego.
Natomiast w strefie regla górnego – zwłaszcza tam gdzie stoją obumarłe kikuty świerków warto poszukać dzięcioła trójpalczastego.
Kto nie widział z bliska orzechówki ma w Tatrach niepowtarzalną okazję tę zaległość nadrobić. Przy jednym z lepiej znanych schronisk – pod Morskim Okiem – ptaki te nauczyły się wyjadać smakołyki wprost z talerzy turystów.
 
Zima – to trudny czas do penetrowania wysokogórskich szlaków. Również wiele gatunków ptaków przenosi się na ten okres w niższe partie gór. Prawdziwy król tatrzańskich turni – pomurnik czasami zlatuje zimą w poszukiwaniu pokarmu… na ściany zakopiańskich domów.
Płochacze halne gromadzą się z kolei w okolicy schronisk i żywią się m.in. odpadkami ze śmietników.
Większość ptaków nie potrafi się jednak tak przystosować. Ostrożne i skryte kuraki leśne szukają pożywienia w niżej położonych lasach. Głuszce i jarząbki zjadają wtedy niemal wyłącznie świerkowe igliwie.
Warto pamiętać, że Tatry to park narodowy i schodzenie z wyznaczonych szlaków jest niedozwolone, a zimą wręcz niebezpieczne. Odradzam więc szukania kuraków leśnych na własną rękę. Ptaki te są bardzo trudne do zobaczenia i bardzo źle znoszą ludzką penetrację ich siedlisk. Lepiej liczyć na to, że zdesperowany głuszec sam wyjdzie na szlak, co ostatnio zdarza się w Tatrach regularnie. Z powodu braku rywala, lub partnera do rozrodu zarówno koguty jak i kury próbują tokować do wszystkiego co się rusza… w tym i do turystów.
 
Dojazd
Najważniejszym miastem ostoi jest Zakopane, dokąd najlepiej dojechać koleją PKP lub samochodem z Krakowa drogą numer 7 (tzw. Zakopianką) przez Rabkę-Zdrój a następnie droga numer 47. Szlaki turystyczne łączą schroniska górskie, których po polskiej stronie jest dość dużo: w Dolinie Rybiego Potoku (nad Morskim Okiem), u wylotu Doliny Roztoki (poniżej Wodogrzmotów), w Dolinie Pięciu Stawów Polskich, w Dolinie Gąsienicowej, w Dolinie Bystrej na Kalatówkach i na Hali Kondratowej, w Dolinie Kościeliskiej i Dolinie Chochołowskiej
 
Warunki turystyczne
OkoliceTatr to bardzo popularne miejsce turystyczne i baza noclegowa jest tu olbrzymia. Najdroższe kwatery są oczywiście w Zakopanem, ale nie brakuje ich na szczęście we wszystkich okolicznych miejscowościach. Prócz tego na całym obszarze nie brakuje pól namiotowych, schronisk młodzieżowych gdzie można spędzić noc za niewielkie pieniądze.
W znalezieniu noclegu mogą pomóc poniższe strony:
http://www.zol.pl/
http://tatry.tvc.pl/tatry/

 

 
min
wykaz pozycji w tej kategorii : Ptasia Mapa Polski → wykaz → alfabetyczny
  1. 1 - 12
  2. 13 - 24
  3. 25 - 29
  1. Bagno Wizna
  2. Bieszczady
  3. Błota Rakutowskie
  4. Delta Świny
  5. Dolina Baryczy
  6. Dolina Dolnej Odry
  7. Dolina Górnej Narwi
  8. Dolina Górnej Wisły
  9. Bagienna Dolina Narwi
  10. Dolina Kostrzynia
  11. Dolina Liwca
  12. Dolina Nidy
Fatbirder's Top 1000 Birding Websites