pit2024

Błota Rakutowskie

mala fotka

województwo kujawsko-pomorskie

 
Lokalizacja obszaru
Ostoja leży na Kujawach; na południowy wschód od Włocławka, między miejscowościami Kowal i Gostynin, 10 km na południe od Zbiornika Włocławskiego, w województwie kujawsko- pomorskim. Razem z dużym kompleksem borów sosnowych na północy i wschodzie składa się na Gostynińsko-Włocławski Park Krajobrazowy.
 
Podstawowe informacje o obszarze.
 
Trzy główne typy siedlisk: 300-hektarowe, eutroficzne jezioro z wieloma zatokami, łęgi oraz tereny rolnicze. Jezioro leży w rozległym, płytkim obniżeniu terenu, a jego maksymalna głębokość sięga zaledwie 2,8 m. Najwięcej wody w jeziorze jest wiosną i wtedy zajmuje ono największą powierzchnię; po tym okresie lustro wody systematycznie się zmniejsza. Po intensywnych opadach misa jeziora dynamicznie się napełnia. Linia brzegowa w jednym roku może oddalić się w niektórych miejscach nawet o 100–200 m w stosunku do stanu wiosennego. W toni wodnej rośnie dużo krzaczastych glonów – ramienic, dno jest wszędzie muliste, jasne od dużej ilości wapnia. Strefa brzegowa, to bardzo szerokie szuwary z trzciną, pałką i oczeretem, a na bardziej suchym przedpolu rośnie kłoć wiechowata. Szuwary te zajmują ponad 100 ha i są istotnym elementem krajobrazu.
Łęgi buduje głównie olsza czarna, a ich wiek miejscami przekracza 100 lat. Pozostałe siedliska to łąki użytkowane kośnie i pastwiskowo oraz mozaikowe uprawy rolne.
W granicach ostoi mieszczą się 2 rezerwaty przyrody: Jezioro Rakutowskie i Olszyny Rakutowskie, łącznie stanowiące siódmą część całego, mającego 4,4 tys ha powierzchni Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 „Błota Rakutowskie”.
 
 
Główne walory przyrodnicze.
Gatunki ptaków charakterystyczne dla danego obszaru.
Ostoja ważna głównie dla ptaków wodno-błotnych w okresie lęgowym oraz podczas pierzenia i migracji. Jesienią, na noclegowisko co wieczór zlatuje się do 3000 żurawi ( żuraw ), żerujących za dnia na okolicznych polach i łąkach. Pierzą się tu blaszkodziobe i czaple , żerują bieliki i inne ptaki szponiaste; w płytkich wodach i na odsłoniętych błotach spotkać można wiele gatunków ptaków siewkowatych. Różnorodność siedlisk w obrębie ostoi sprawia, że i inne, pospolitsze ptaki zatrzymują się tu masowo w czasie wędrówek. Do niedawna mieściła się tu duża kolonia rybitwy czarnej ( rybitwa czarna ).
Na tym terenie występuje też wiele gatunków ssaków w tym m.in.: gronostaj, wydra, bóbr, łoś. We wrześniu z olszyn słychać rykowisko jeleni.
Z ciekawszych gatunków flory spotykamy kłoć wiechowatą i pływacza zwyczajnego.
 
 
Szczegółowe wskazówki dla obserwatora (co, gdzie i kiedy najlepiej obserwować)
 
W ciągu całego sezonu teren jest trudno dostępny ze względu na szerokie trzcinowiska i ogólnie podmokły charakter. Przez część ostoi poprowadzono ścieżkę przyrodniczą, zaczynającą się we wsi Świątkowice na południowym zachodzie i okrążającą oba rezerwaty, wiodąc na wschód i dalej na północ i zachód.
Wiosną, gdy wody jest najwięcej, najdogodniejszym miejscem do obserwacji są okolice wsi Krzewent po wschodniej stronie jeziora. Wybudowano tam drewnianą wieżę obserwacyjną, do której drogę zna każdy mieszkaniec wsi, więc warto o nią zapytać. Z wieży roztacza się rozległy widok na jedną z zatok jeziora oraz płycizny i trzcinowiska, a horyzont zamykają olsy na południu i południowym zachodzie. W lesie z ciekawszych gatunków gnieżdżą się bocian czarny , bielik , orlik krzykliwy , kobuz , dzięcioł średni i muchołówka mała , a z jeziorem i szuwarami związane są łabędzie nieme , perkozek , perkoz dwuczuby , wodnik , kropiatka , zielonka , bąk , bączek , błotniak stawowy  a z podmokłymi łąkami krwawodziób , kulik wielki , kszyk i czajka . Podczas spaceru między szuwarem, a wierzbowymi zaroślami można spotkać gąsiorek , srokosz , rzadziej dudek czy jarzębatka .
 
Lato
Lato to koniec lęgów, czas pierzenia ptaków i początek wędrówek. Ostoja jest miejscem pierzenia się blaszkodziobych i żerowania siewkowców. Spotkać można tu większość krajowych kaczek, biegusy, brodźce , bataliony , bekasy (także dubelty ), sieweczki a także czaple białe (jednorazowo nawet do 65 osobników), czaple nadobne oraz żurawie . W powietrzu widać ptaki drapieżne – miejscowe bieliki , błotniaki stawowe , kobuzy oraz wędrowne rybołowy , kanie i inne. Przez ten obszar wędrują też małe ptaki wróblowate, a największej uwagi godna jest regularnie żerująca tutaj wodniczka .
 
Jesień
Ptasia jesień na Błotach Rakutowskich jest w zasadzie rozwinięciem drugiej połowy lata –przybywa kaczek, czapli i przede wszystkim żurawi, dla których jest to jedno z ważniejszych w kraju miejsc odpoczynku w trakcie wędrówki (we wrześniu 2009 r. naliczono na wieczornym zlotowisku blisko 3000 osobników). Wieczorne zlotowiska najlepiej obserwować z wieży obserwacyjnej w Krzewencie. Znacząco zmniejsza się liczba siewek, a pojawiają się gęsi – najpierw gęgawy , potem gęsi zbożowe i gęsi białoczelne . Na wodzie zatrzymują się stada przelotnych kaczek. Latem i jesienią w pobliżu Krzewentu stacjonuje punkt badania wędrówek ptaków – niewątpliwą atrakcją jest odwiedzenie obozu i zobaczenie wielu gatunków ptaków z bliska pod okiem ornitologów.
 
Zima
Najzimniejsza pora roku jest zdecydowanie najmniej ciekawa ornitologicznie w ostoi. Póki jednak jezioro całkowicie nie zamarznie możemy jeszcze zobaczyć nieliczne wodne ptactwo, czy polującego na nie bielika ( bielik ). Z racji rozległych płycizn, ogromna większość jeziora zamarza szybko, uniemożliwiając tym samym ptakom żerowanie i wypoczynek. W trzcinach natomiast zimują wąsatki i wodniki .
 
Dojazd
Dojeżdżamy od strony Włocławka i Kowala do Krzewentu (z Włocławka kursuje jeden autobus dziennie, w dni robocze). Od strony tej wsi można dojść do otwartych błot na południowym wschodzie jeziora, gdzie żerują siewkowate. Po drodze mijamy wspomnianą wcześniej wieżę widokową.
Chcąc przejść ścieżką przyrodniczą Niecka Kocieńska, z Kowala kierujemy się na południowy wschód do Świątkowic. Ścieżka w późniejszym biegu wiedzie przez Krzewent, więc i od drugiej strony można się na nią wtyczyć.
 
 
Warunki turystyczne (w tym linki do stron prezentujących ofertę turystyczną obszaru)
W okolicach rezerwatu znajdują się jeziora rekreacyjne i łowiska ryb,a a także leśne szlaki turystyczne. Noclegi w Krzewencie w gospodarstwie agroturystycznym, lub w stadninie koni
 
Usługi przewodnickie z zakresu „bird-watchingu” (o ile są dostępne)
Zorganizowaną wiosenną wycieczkę nad Jez. Rakutowskie z Warszawy zorganizuje biuro turystyki przyrodniczej „Horyzonty” (informacja do sprawdzenia).
 

 

 
min
wykaz pozycji w tej kategorii : Ptasia Mapa Polski → wykaz → alfabetyczny
  1. 1 - 12
  2. 13 - 24
  3. 25 - 29
  1. Bagno Wizna
  2. Bieszczady
  3. Błota Rakutowskie
  4. Delta Świny
  5. Dolina Baryczy
  6. Dolina Dolnej Odry
  7. Dolina Górnej Narwi
  8. Dolina Górnej Wisły
  9. Bagienna Dolina Narwi
  10. Dolina Kostrzynia
  11. Dolina Liwca
  12. Dolina Nidy
Fatbirder's Top 1000 Birding Websites