Ostoja położona jest w północnej części województw warmińsko-mazurskiego i pomorskiego. Obszar Natura 2000 obejmuje tutaj polską część wód Zalewu wraz z różnej szerokości strefą przybrzeżną. Ostoję od północy odcina od Morza Bałtyckiego wąski pas lądu - Mierzeja Wiślana, od wschodu granica obszaru Natura 2000 pokrywa się z granicą państwa przecinając Zalew, a od południa i zachodu przebiega wzdłuż wybrzeża oraz okolic miejscowości takich jak Frombork, Elbląg i Kąty Rybackie.

 

OstojÄ™ stanowiÄ… w wiÄ™kszoÅ›ci wody Zalewu WiÅ›lanego, pozostaÅ‚a część to głównie duże obszary przybrzeżne poroÅ›niÄ™te trzcinami, paÅ‚kÄ… i oczeretami, które tworzÄ… nieraz pas szerokoÅ›ci do 1 km. PozostaÅ‚e obszary ostoi to torfowy fragment lÄ…du na Mierzei WiÅ›lanej koÅ‚o Przebrna oraz las Å‚Ä™gowy w okolicy rezerwatu „UjÅ›cie Nogatu”. Duże poÅ‚acie wody w zatokach (ElblÄ…skiej, w okolicy KÄ…tów Rybackich oraz UjÅ›cia Nogatu) pokrywajÄ… grążele żółte oraz grzybienie biaÅ‚e. Sam Zalew jest pÅ‚ytkim zbiornikiem wód sÅ‚onawych. Wody sÅ‚odkie docierajÄ… tu z rzek: Nogat, ElblÄ…g, PasÅ‚Ä™ka i z kilku mniejszych a wraz z nimi niestety również zanieczyszczenia organiczne, w zwiÄ…zku z czym zbiornik jest silnie zeutrofizowany. Wody sÅ‚one dostajÄ… siÄ™ do Zalewu przez 400-metrowej szerokoÅ›ci kanaÅ‚ – tzw. CieÅ›ninÄ™ PilawskÄ… – w rosyjskiej części zbiornika. W zwiÄ…zku z istnieniem tego przekopu zasolenie wód Zalewu a zwÅ‚aszcza ich poziom może siÄ™ bardzo dynamicznie zmieniać, nawet w ciÄ…gu dnia. Na Zalewie prowadzone jest intensywne rybołówstwo, a w okolicach rozwija siÄ™ dość intensywnie turystyka.

 

Zalew WiÅ›lany jest miejscem najliczniejszej w Polsce i jednych z najwiÄ™kszych w Europie kolonii lÄ™gowej kormoranów (do ok. 11500 par), ważnym w kraju miejscem w czasie lÄ™gów czapli siwej (do 800 ptaków), heÅ‚miatki, gÄ™gawy, ohara, pÅ‚askonosa, perkoza dwuczubego, Å›mieszki, brzÄ™czki, bielika. W stosunkowo dużej liczebnoÅ›ci wystÄ™pujÄ… też: bÄ…k, bÄ…czek, bocian biaÅ‚y, cyranka, cyraneczka. W czasie wÄ™drówki, przez Zalew WiÅ›lany przebiega duża część szlaku migracyjnego bielaczka, cyraneczki, gÄ™si biaÅ‚oczelnej i zbożowej, rożeÅ„ca, czernicy, gÅ‚owienki i mewy maÅ‚ej. Stosunkowo duże koncentracje osiÄ…ga Å‚abÄ™dź krzykliwy i niemy (jedno z najwiÄ™kszych pierzowisk tego gatunku w kraju – do 3500 osobników), gÄ…goÅ‚ i Å‚Ä™czak. ZimÄ… wystÄ™puje tu szczególnie duża część szlaku wÄ™drówkowego bielaczka i mewy srebrzystej, licznie wystÄ™puje zimÄ… bernikla kanadyjska (do 1300 ptaków).

 

Wiosna – najatrakcyjniejszy w tym czasie jest caÅ‚y pas przybrzeżny ostoi, a zwÅ‚aszcza w Zatoce ElblÄ…skiej i w rejonie ujÅ›cia PasÅ‚Ä™ki. ObowiÄ…zkowo należy odwiedzić koloniÄ™ kormoranów w KÄ…tach Rybackich. W tym czasie warto również polecić rejony, nieco dzikiej i podmokÅ‚ej części zachodniej (pamiÄ™tamy o kaloszach/woderach!). JeÅ›li nie bÄ™dziemy w stanie wypatrzyć części ptaków, dadzÄ… znać o sobie charakterystycznymi gÅ‚osami godowymi – np. kropiatka, brzÄ™czka, bÄ…k czy liczny tu trzciniak. W częściach poroÅ›niÄ™tych roÅ›linnoÅ›ciÄ… wynurzonÄ… (patrz wyżej) można spotkać liczne w niektóre lata rybitwy czarne czy biaÅ‚owÄ…se. W tych okolicach oraz w szuwarach można spotkać wiele gatunków kaczek, problemem może być jednak dotarcie do części z tych miejsc ze wzglÄ™du na bardzo rozlegÅ‚e poÅ‚acie szuwarowisk. W zależnoÅ›ci od tego jak mocno jesteÅ›my nastawieni na szukanie dzikiej przyrody nad Zalewem, należy wybrać wygodne obuwie trekkingowe, kalosze, wodery czy nawet spodniobuty (dotyczy to każdej z pór roku!).

 

Lato – najmniej ciekawy okres, po wiosennych godach ptaki przeważnie w ciszy opiekujÄ… siÄ™ mÅ‚odymi, pod koniec lata można wypatrywać pierwszych ptasich wÄ™drowców. Wczesnym latem nie warto przeszkadzać ptakom w wychowie mÅ‚odych, zwÅ‚aszcza, że przez swoje skryte w tym czasie zachowanie, mogÄ… pozostać dla nas niezauważone.

 

JesieÅ„ – jest to jedna z najlepszych pór na obserwacje licznych migrujÄ…cych a częściowo już przylatujÄ…cych na zimowisko ptaków. Należy pamiÄ™tać o zabraniu lornetki, bardzo uprzyjemni i uÅ‚atwi podglÄ…danie ptaków luneta. O tej porze najwiÄ™cej ptaków gromadzi siÄ™ w zatokach Zalewu (kanaÅ‚ ElblÄ…ski, zatoka w KÄ…tach Rybackich oraz ujÅ›cie Nogatu).

Jesienią, zwłaszcza z Mierzei Wiślanej i wzniesień w okolicy Piasków i Krynicy Morskiej można doświadczyć fenomenu migracji ptaków drapieżnych (jak również wróblowych, krukowatych czy gołębi), które mogą przemieszczać się w liczbie kilkudziesięciu tysięcy dziennie (więcej na www.kuling.org.pl).

 

Zima – jest również atrakcyjnym czasem na obserwacje ptaków wodnych, zimujÄ… tu nieraz spore ich stada. Szczególnie atrakcyjne mogÄ… być ‘egzotyczne’ bernikle kanadyjskie (do 1300 ptaków). Trzeba pamiÄ™tać, że w sroższe zimy Zalew może zamarzać! JeÅ›li tak siÄ™ nie stanie możemy liczyć na stada bielaczków, czernic, nurogÄ™si, gÄ…gołów i mew. Na zimowy skÅ‚ad ptasiej menażerii wpÅ‚ywa to ‘jaka jest zima’ (w cieplejsze zimy można liczyć na wiÄ™kszÄ… różnorodność i liczbÄ™ ptaków), czy (i na ile) zbiornik zamarza oraz jakie warunki panujÄ… na okolicznych alternatywnych zimowiskach. Ptaki obserwujemy z tych samych miejsc co jesieniÄ….

 

 

Do północnej części ostoi, od strony Mierzei Wiślanej dotrzemy drogą wojewódzką nr 501 z Gdańska (PKS lub samochód). Do części południowej od Zatoki Elbląskiej i ujścia Pasłęki i rozległych szuwarów trzcinowych na południu dotrzemy drogami wojewódzkimi nr 503 i 504, do których dojazd zapewnią prowadzące przez Elbląg drogi krajowe 7 i 22, oraz międzynarodowa E77 (PKS, samochód). Znajdziemy tu również trasy rowerowe przebiegające blisko granic ostoi, gdzie będziemy mieli możliwość posłuchać lub zobaczyć część ptaków, zarówno w okresie lęgowym jak i na przelocie czy podczas zimowania. Np. trasa Braniewo - Nowa Pasłęka - Frombork (22,5 km), którą można rozpocząć w Nowej Pasłęce lub Fromborku oraz trasa Frombork - Krynica Morska - Kąty Rybackie (26,4 km), która z Fromborka wiedzie statkiem pasażerskim do Krynicy Morskiej, zatem można ją również rozpocząć w Krynicy lub Kątach Rybackich. Punkty widokowe na Zatokę znajdują się na zachód od Krynicy Morskiej, pomiędzy Przebrnem a Skowronkami oraz w okolicy ujścia Wisły Królewieckiej.

 

 

Bogatą ofertę turystyczną i bazę noclegową zapewnią takie miejscowości jak: Elbląg, Braniewo czy Krynica Morska.

 

Brak