pit2024

następny Ochrona rybitw w dolinie górnej Wisły

mala fotka

Rybitwy to ptaki związane z wodą, a szczególnie z wybrzeżami morskimi. Jednak tylko część z nich gnieździ się w głębi lądu. Takimi gatunkami są rybitwa czarna, białowąsa i rzeczna. Wszystkie je można spotkać w dolinie górnej Wisły. Rybitwa rzeczna i czarna zmniejszają swoją liczebność w znacznej części Europy. Populacje obu gatunków maleją także w naszym kraju. Ptaki te wymienione są dokumantach Unii Europejskiej jako gatunki, które należy szczególnie chronić wraz z ich siedliskami.
W dolinie górnej Wisły gniazduje od 350 do 400 par rybitw rzecznych oraz 60 - 80 par rybitw czarnych. Dla pierwszej z nich najważniejszymi miejscami lęgowymi są wyspy na zbiorniku Goczałkowickim oraz żwirowni w Jankowicach koło Zatora. Lęgnie się tam około 75% tych ptaków z terenu doliny.
Rybitwa czarna lęgnie się głównie na zb. Goczałkiwickim oraz, w zależności od obecności pływających „kożuchów” gnijących roślin, na stawach rybnych. Największym zagrożeniem dla rybitw z terenu doliny górnej Wisły jest zanik dogodnych miejsc do zakładania gniazd. Przyczynami tego są: remonty stawów, likwidacja płycizn, zgrupowań roślin o pływających liściach, usuwanie kożuchów gnijących roślin oraz niszczenie wynurzonych roślin wodnych. Lęgi ptaków gniazdujących na zbiorniku retencyjnym w Goczałkowicach są niszczone przez duże wahania poziomu wody. Rybitwa białowąsa jest wyjątkowym gatunkiem w polskiej faunie. Aktualnie charakteryzuje się ona wysoką ekspansją. Do końca lat osiemdziesiątych była bardzo rzadkim gatunkiem, który sporadycznie gnieździł się w południowo wschodniej Polsce. Dopiero w latach 90. nastąpił gwałtowny wzrost liczebności tego gatunku. Pojawił się on w miejscach, w których dotąd nie był spotykany. Między innymi w dolinie górnej Wisły powstały kolonie lęgowe tego gatunku, liczące kilkadziesiąt par lęgowych. W 1995 roku - najlepszym dla tego gatunku, w tym rejonie gnieździło się w sumie blisko 300 par. Rybitwa ta występuje na rozproszonych stanowiskach we Francji, Hiszpanii, na Ukrainie i w południowej Rosji. Wszystko wskazuje na to, że ptaki, które pojawiły się u nas, pochodzą ze wschodu i stamtąd właśnie nastąpiło skolonizowanie naszych zbiorników wodnych.

Koordynator projektu w czasie pracy.  <BR> Foto J. Betleja.W celu zachowania i zwiększenia liczby par lęgowych rybitw czarnej i rzecznej, wiosną 2003 roku zwodowano na stawach rybnych oraz żwirowniach pływające platformy, umożliwiające bezpieczne zakładanie rybitwom gniazd. Dla rybitwy rzecznej są to drewniane platformy o wymiarach około 3x3m, przypominające żwirowe wyspy, na których te ptaki gniazdują. Dla rybitwy czarnej zamocowano natomiast 90 platform o wymiarach 1x0,75 m z umieszczonymi szczątkami roślinnymi na ich powierzchni. Tego typu miejsca doskonale zastępują pływające „kożuchy” roślin wodnych - ich ulubione miejsca gniazdowe. Takie „sztuczne urządzenia” były już stosowane z powodzeniem w innych krajach Europy.
Aktualnie w dolinie górnej Wisły na 21 platformach zwodowanych gniazduje około 50 par rybitw rzecznych.

Uczestnicy: Zgodę na umieszczenie platform lęgowych wyrazili właściciele, dzierżawcy stawów rybnych oraz żwirowni z tamtego terenu. Bez ich pomocy, zainteresowania i zaangażowania w ochronę przyrody - przeprowadzenie wielu działań nie byłoby możliwe.
Sponsorzy: Program Małych Dotacji GEF (United Nations Development Programme - Small Grants Programme) oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Lokalna Grupa OTOP & Ornitologiczna Grupa Robocza Doliny Górnej Wisły CZAPLON

Towarzystwo na rzecz Ziemi
ul. Zamkowa 1/50
32-600 Oświęcim
tel./fax: 033/8441934, 8422120
www: http://www.czaplon.most.org.pl
Mateusz Ledwoń
e-mail: lmkp@poczta.fm
min
 
min

rybitwa


rybitwa czarna

Fatbirder's Top 1000 Birding Websites