Lasy Państwowe Nadleśnictwo Poddębice, ul. Targowa 3, 99-200 Poddębice
Ścieżka edukacyjna "Tajemnice lasu" to rodzaj szlaku wycieczkowego, który został w taki sposób wyznaczony w terenie, aby zaprezentować przyrodę jako zespół elementów oraz procesów tworzących zwarty ekosystem jakim jest las.
Ścieżka daje możliwości poznania licznych gatunków flory i fauny leśnej oraz panujących tutaj zbiorowisk roślinnych, ich warstwowy układ i zróżnicowanie w zależności od warunków siedliskowych.
Informacje zawarte na tablicach pomogą poszerzyć wiadomości o przyrodzie i pracy leśnika, nawet gdy wędrującym ścieżką nie będzie towarzyszył fachowy przewodnik.
Ścieżka zlokalizowana jest przy drodze publicznej prowadzącej z Klonowej do Kuźnicy Błońskiej w odległości około 2,5 km od Klonowej. Ścieżka jest dostępna i atrakcyjna o każdej porze roku, dlatego można ją zwiedzać wielokrotnie i za każdym razem odkrywać różne aspekty przyrody wyeksponowane inaczej w poszczególnych porach roku.
Przystanki
1. Trasa ścieżki
2. Ile mamy lasów
3. Leśnik lekarzem lasów
4. Ekologiczna rola lasu
5. Ptasi budzik
6. Dokarmianie zwierzyny
7. Drzewa
8. Zwierzęta
9. Powalone drzewo
10. Dary lasu
11. Dlaczego las jest taki ważny
Długość ścieżki wynosi ok. 1,5 km, a orientacyjny czas jej przejścia 1,5 godziny.
Omówienie trasy:
Ścieżka edukacyjna "Tajemnice lasu" zlokalizowana jest na terenie dwóch leśnictw: Klonowa i Grzyb należących do Nadleśnictwa Złoczew. Samochód pozostawiamy na pobliskim parkingu leśnym, po czym musimy przejść około 150 m drogą w kierunku Kuźnicy Błońskiej aby stanąć przy 1 przystanku (Trasa ścieżki) znajdującym się po lewej stronie drogi. Tutaj zapoznajemy się z trasą ścieżki, po czym kierujemy się na przystanek 2 (Ile mamy lasów) oddalony o 85 m. Znajduje się tutaj drzewostan z ponad stuletnią sosną na siedlisku boru świeżego, w podszycie pojedynczo występują brzozy oraz młody podrost sosnowy. W runie występują między innymi krzewinki borówki brusznicy i borówki czernicy, wrzos pospolity, pszeniec zwyczajny, z mchów widłoząb miotlasty oraz porosty - płucnica islandzka i chrobotek reniferowy będące swoistymi bioindykatorami czyli roślinami wskaźnikowymi czystości powietrza. Po przejściu około 160 m skręcamy w prawo i po następnych 40 m wiodących wąską leśną ścieżką dochodzimy do przystanku 3 (Leśnik lekarzem lasu). Tutaj obserwować można życie mrówki rudnicy w licznie występujących ich koloniach - mrowiskach. Owady te należą do gatunków wszystkożernych i mają bardzo istotne znaczenie biocenotyczne, oprócz funkcji sanitarnych spełniają bardzo ważną rolę w regulacji liczby owadów, szczególnie w okresach gradacji szkodników. Mrowiska są najczęściej zakładane wokół starych spróchniałych pni, na bazie których budowany jest kopiec z drobnych gałązek, kawałeczków kory i igliwia, mocowane jest to wszystko ziemią zwilżoną śliną mrówek. Mrówki żyją gromadnie w dużych doskonale zorganizowanych rodzinach, przewodzi im królowa, a niektóre kopce osiągają pokaźne rozmiary. Kierując się w prawą stronę ścieżki po przejściu 160 m docieramy do przystanku 4 (Ekologiczna rola lasu), obserwacja pni drzew porośniętych glonami i porostami umożliwi nam rozpoznanie stron świata. To wilgoć, która w większym stopniu gromadzi się na stronie północnej pnia powoduje wzmożony wzrost glonów i porostów. Idąc dalej trasą ścieżki po kolejnych 100 m przechodzimy przez drogę, po drugiej stronie drogi zaczyna się ścieżka i po przejściu 50 m dochodzimy do przystanku 5 (Ptasi budzik). Jeśli będziemy zachowywać się cicho zapewne usłyszymy głos sikory bogatki zamieszkującej licznie bory sosnowe. Jest to ptak wielkości wróbla rozpoznawany dzięki charakterystycznemu żółtemu brzuchowi z czarnym paskiem pośrodku oraz czarnej metalicznie połyskującej głowie z białymi policzkami. Sikora jest bardzo ruchliwym ptakiem żerującym w koronach drzew. Owady, ich jaja, larwy, zimą owoce i nasiona roślin oleistych to najczęstsze przysmaki bogatki. Ptaki te są bardzo pożyteczne i należy je zaliczyć do naturalnych elementów ochrony lasu gdyż tępią szkodniki drzew leśnych. Na tym przystanku z uwagi na zmianę siedliska widać zmiany w runie leśnym, pojawia się bagno zwyczajne, orlica pospolita, w podszycie występuje kruszyna i brzoza, nieśmiało wkracza też dąb. Spacerując dalej do przystanku 6 (Dokarmianie zwierzyny) oddalonego o 150 m łatwo zauważyć znaczne zubożenie siedliska. W głębi las zagęszcza się - co stanowi znakomitą ochronę dla dzikich zwierząt, ponieważ tu czują się bezpiecznie i tu chętnie zaglądają do "leśnych stołówek" - paśników. Kiedy zimą brak jest w lesie naturalnego pokarmu, leśnicy i myśliwi dokarmiają zwierzęta wykładając karmę w postaci siana, ziemniaków, buraków, warzyw, ziarna zbóż, kukurydzy i żołędzi. Idąc prosto kolejne 120 m ściana wysokiego lasu kończy się i naszym oczom ukazuje się uprawa sosnowa z kępą starych drzew, znajdujemy się na przystanku 7 (Drzewa). To tutaj w miejsce starego lasu leśnicy posadzili nowe pokolenie lasu, zakładając tzw. uprawę leśną. Na uprawie pozostawia się część starodrzewiu, które stanowią swoiste biogrupy starego pokolenia i urozmaicają nową uprawę. Możemy tutaj poznać podstawowe gatunki drzew które tworzą pobliski drzewostan. Opuszczając ten przystanek idziemy z powrotem 80 m i następnie skręcamy w lewo, aby po przejściu 70 m dojść do przystanku 8 (Zwierzęta). Po prawej stronie w dziuplastym dębie możemy zobaczyć "kuźnię dzięcioła" czyli miejsce w którym dzięcioł umieszcza szyszkę i wydziobuje z niej nasiona, poniżej na ziemi leży wiele szyszek z wydobytymi już przez dzięcioła nasionami. Niecałe 100 m dalej po prawej stronie umiejscowiona jest "leśna klasa", miejsce z ławkami i prowizoryczną tablicą gdzie nauczyciele z wyobraźnią mogą w otoczeniu leśnych drzew przeprowadzić zajęcia. Umieszczony po prawej stronie stary dębowy pień umożliwi naukę obliczania wieku drzew, a posadzone po lewej stronie przez dzieci młode dęby pokażą ile czasu musi upłynąć aby drzewo osiągnęło znaczne rozmiary. Tuż za leśną klasą umieszczony jest przystanek 9 (Powalone drzewo). Stare powalone drzewo stanowi biotop czyli środowisko życia wielu dziesiątek drobnych organizmów, dając im schronienie i pokarm. Próchniejący pień zasiedlony zostaje przez organizmy i ulegając rozkładowi ustępuje miejsca młodemu pokoleniu lasu. Teraz odbijając lekko w prawo dochodzimy do kolejnego 10 przystanku (Dary lasu), tutaj zapoznajemy się z funkcjami lasu, który jak skarbiec oferuje nam wiele bogactw naturalnych zaspokajających nasze potrzeby. Ostatni 11 przystanek (Dlaczego las jest taki ważny) znajduje się 40 m dalej. Dowiadujemy się tutaj jak wielką rolę spełnia las, jak wpływa na życie człowieka i jakich surowców mu dostarcza. Obok znajduje się miejsce na ognisko, pamiętajmy jednak iż bez nadzoru leśniczego nie można samemu rozpalać ogniska. Idąc dalej przechodzimy przez niewielki mostek i dochodzimy do linii oddziałowej, skręcamy w prawo i po przejściu 150 m dochodzimy do drogi Klonowa - Kuźnica Błońska w miejscu gdzie rozpoczynaliśmy nasz spacer, tutaj skręcamy w lewo i po przejściu kolejnych 150 m dochodzimy do parkingu leśnego, gdzie pozostawiliśmy swój samochód.
